Termin „superfood” to dość nowy termin odnoszący się do żywności, która oferuje maksymalne korzyści odżywcze przy minimalnej ilości kalorii. Są pełne witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. Obecnie żadne standardowe kryteria ani definicje prawne nie klasyfikują żadnej żywności jako super żywności. Są wśród nich zarówno nasiona chia, siemię lniane, nasiona szałwii hiszpańskiej, owoce cytrusowe, czy orzechy włoskie. Jednak większość superfoods jest pochodzenia roślinnego. W tym artykule definiujemy, co kwalifikuje się jako superżywność, podajemy kilka typowych przykładów i ich korzyści oraz udzielamy wskazówek, jak włączyć je do diety.
Superfoods - co to?
Superfoods to żywność, która ma bardzo wysoką gęstość odżywczą. Oznacza to, że dostarczają znaczną ilość składników odżywczych zawartych właśnie w tym pożywieniu i mają bardzo mało kalorii. Zawierają dużą ilość minerałów, witamin i przeciwutleniaczy.
Przeciwutleniacze to naturalne cząsteczki występujące w niektórych produktach spożywczych. Pomagają neutralizować wolne rodniki w naszym organizmie. Wolne rodniki to naturalne produkty uboczne produkcji energii, które mogą siać spustoszenie w organizmie.
Cząsteczki przeciwutleniaczy zmniejszają lub odwracają działanie wolnych rodników, które mają ścisły związek z następującymi problemami zdrowotnymi:
-
choroba serca,
-
rak,
-
artretyzm,
-
udar,
-
choroby układu oddechowego,
-
Niedobór odporności,
-
Rozedma,
-
Choroba Parkinsona.
Przykładem superfoods, który warto wdrożyć do codziennej diety jest między innymi pierzga pszczela nazywana chlebkiem pszczelim (angielskie bee bread). Chleb pszczeli to pyłek, który został zwilżony mieszanką miodu, nektaru, śliny pszczół i ich wydzielin gruczołowych, a następnie sfermentowany. Dzięki tej fermentacji i procesowi częściowego trawienia białka poprawiają jakość i strawność, a wartość wielu witamin wzrasta. Produkty superfoods to wszystkie produkty pochodzenia pszczelego.
Dodatkowo stężenie przeciwutleniaczy i poziom enzymów są podwyższone, a składniki mineralne w pyłku, takie jak cynk, magnez i krzemionka, stają się obficie dostępne poprzez rozkład celulozy.
Pierzga jest głównym źródłem białka, lipidów, witamin i makro/mikroelementów w żywieniu pszczół miodnych. Pszczoły wolą żywić się pierzgą niż świeżo zebranym pyłkiem. Jest kluczowym źródłem składników odżywczych dla ich rozwoju.
Najmłodsze pszczoły robotnice, karmicielki, jedzą pierzgę, aby pomóc zakończyć rozwój ich gruczołów krtaniowych, które produkują mleczko pszczele. Pszczoły karmią larwy mleczkiem pszczelim. Robotnice i larwy trutni są karmione mleczkiem pszczelim tylko przez trzy dni, po czym pszczoły przechodzą na karmienie ich pierzgą.
Oprócz doskonałej wartości odżywczej, pierzga ma również dłuższą trwałość niż surowy pyłek pszczeli. Długotrwała konserwacja jest głównym celem przekształcenia pyłku pszczelego w chleb pszczeli.
Ważne jest, aby pszczoły miodne miały zapasy żywności w ulu. Kolonia potrzebuje pierzgi pszczelej, aby nakarmić nowy lęg po zakończeniu zimy, a także potrzebuje go w okresach niedoboru pyłku w pozostałej części roku.
Jak powstaje pierzga pszczela?
Kiedy pszczoła zbieraczka wraca do ula, odkłada pyłek w komórkach plastra. Pszczoły przetwarzające pyłek ugniatają go i dodają swoją wydzielinę gruczołów oraz miód. Mieszając go z enzymami, sprawiają, że rozkładają się cukry złożone na proste.
Potrzeba wielu warstw pyłku, aby wypełnić komórkę w około trzech czwartych. Gdy osiągnie się ten poziom, pszczoły uszczelniają komórkę warstwą miodu, pod którą warstwy pyłku (zmieszanego ze wszystkimi wyżej wymienionymi substancjami) fermentują w pierzgę pszczelą. Te warstwy pyłku mogą pochodzić z wielu różnych źródeł kwiatowych, co skutkuje warstwami o różnych kolorach w komórce.
To naprawdę ciekawe jeśli przetniesz pojedynczą komórkę na pół, zobaczysz paski żółtego, pomarańczowego, białego, brązowego i innych kolorów, które pokazują różne rodzaje pyłków. Górna warstwa pyłku będzie różnić się kolorem w zależności od komórki, dzięki czemu ramki będą miały piękne wzory.
Jedną z ważnych bakterii biorących udział w produkcji pierzgi pszczelej jest rodzaj Lactobacillus , który metabolizuje fruktozę w mieszaninie pyłku i nektaru oraz wytwarza kwas mlekowy. Produkcja kwasu mlekowego obniża pH pierzgi pszczelej i stwarza idealne środowisko dla kolejnego etapu procesu fermentacji, który przeprowadzają drożdże. Drożdże pomagają zachować świeżość pierzgi i powstrzymują chorobotwórcze (złe) drożdże przed rozwojem i psuciem się pierzgi pszczelej.
Dlaczego warto je stosować?
Starożytni Egipcjanie nazywali pyłek pszczeli „proszkiem, który daje życie”. Pszczoły były postrzegane jako sługi bogów, a pyłek pszczeli wraz z miodem umieszczano w ich grobowcach, aby odżywiały je w życiu pozagrobowym.
Starożytne cywilizacje greckie nazywały pyłek pszczeli „ambrozją”, pokarmem bogów i uważały, że jest on nasycony mocą nieśmiertelności i wiecznej młodości. Postacie historyczne, takie jak Hipokrates, Pliniusz Starszy i Pitagorus, udokumentowali swoje wierzenia w uzdrawiające właściwości pyłku pszczelego i przepisywały go jako lekarstwo na różne dolegliwości. Starożytne Chiny i Indie mają podobne odniesienia do mocy i korzyści płynących z pyłku pszczelego.
Obecnie ludzie zazwyczaj przyjmują pyłek pszczeli jako suplement zbilansowanej diety. Specjaliści zajmujący się zdrowiem naturalnym promują go jako superfoods ze względu na jego bogaty w składniki odżywcze skład. Sprzedawany w postaci granulek można go posypać płatkami śniadaniowymi, jogurtem, sałatkami, mieszać w koktajlach, dodawać do płatków owsianych i granoli. Jest również sprzedawany w postaci pigułek, tabletek, kapsułek i proszków. Aby zachować świeżość, musi być przechowywany w lodówce lub zamrażarce w przeciwieństwie do pierzgi pszczelej!
Pierzga pszczela była słabo znana i zdecydowanie nie oferowana jako produkt komercyjny. Wynika to z trudności wydobycia pierzgi z plastra.
Na szczęście w ostatnich latach nastąpił znaczący postę, który spowodował, że pierzga pszczela, która ma silniejsze właściwości od pyłku pszczelego, może być sprzedawana w formie suchej, w miodzie oraz najsilniejszej postaci – koncentracie!
Koncentrat pierzgi pszczelej zwany również ekstraktem pierzgi pszczelej można znaleźć w formie kapsułek, proszku do smoothie oraz w dogodnej dla dzieci formie żelek. Firmą, która opracowała formułę koncentracji i liofilizacji pierzgi pszczelej jest Kiin Pharma producent Bee Pearl! Pierzga pszczela ma szereg pozytywnych właściwości w tym działanie przeciwzapalne, wspiera system immunologiczny, zapewnia organizmowi niezbędne składniki odżywcze oraz dostarcza błonnika pokarmowego.
Super żywność dla miłośników zdrowego stylu życia
Badania wykazały, że superfoods bogate w przeciwutleniacze i flawonoidy pomaga zapobiegać chorobie niedokrwiennej serca i rakowi, a także poprawia odporność i zmniejsza stan zapalne.
Regularne spożywanie owoców i warzyw ma również silne powiązania z niższym ryzykiem wielu chorób związanych ze stylem życia i ogólną śmiertelnością.
Zawarte w super żywności składniki odżywcze pomagają w zachowaniu zdrowej cery, paznokci i włosów oraz pozytywnie wpływa na nasz poziom energii.
Super żywność może również pomóc w utrzymaniu prawidłowej wagi.
TOP najpopularniejszych superfoods
1) Pierzga pszczela.
Numerem jedne jest oczywiście pierzga pszczela, jednak warto poznać też inne rodzaje superfoods!
2) Jagody
Wykazano, że wyższy poziom flawonoidów w jagodach zmniejsza ryzyko zawału serca. Kilka powszechnie identyfikowanych jagód superfood to jagody acai, jagody, maliny, cierpkie wiśnie, żurawina i jagody goji.
Mogą pochwalić się następującymi zaletami:
-
Jagody Acai: Są to małe, ciemnofioletowe jagody uprawiane w Ameryce Południowej. Zawierają 19 aminokwasów i wiele przeciwutleniaczy.
-
Jagody: są bogate w błonnik, mangan i witaminę K. Żurawina jest bogata w szczególny flawonoid, który pomaga zmniejszyć ryzyko infekcji dróg moczowych.
-
Jagody goji: to małe czerwone jagody pochodzące z Azji, które są bogate w witaminę C i E, a także wiele różnych rodzajów flawonoidów. Są często stosowane w medycynie wschodniej, aby pomóc w leczeniu cukrzycy i wysokiego ciśnienia krwi oraz w utrzymaniu zdrowia oczu, wątroby i nerek.
3) Soja
Soja ma wysokie stężenie izoflawonów, rodzaj fitochemikaliów. Fitochemikalia to związki występujące naturalnie w roślinach.
Niektóre badania pokazują, że izoflawony w soi pomagają zmniejszyć ilość lipoprotein o niskiej gęstości (LDL) lub „złego” cholesterolu we krwi.
Kilka badań wykazało, że soja może zapobiegać utracie pamięci związanej z wiekiem. Izoflawony sojowe mogą również zmniejszać utratę kości i zwiększać gęstość mineralną kości w okresie menopauzy, a także zmniejszać objawy menopauzy.
4) Herbata
Herbata zawiera niewiele kalorii, pomaga w nawodnieniu i jest dobrym źródłem przeciwutleniaczy. Katechiny, silne przeciwutleniacze występujące głównie w zielonej herbacie, mają korzystne właściwości przeciwzapalne i przeciwnowotworowe.
Badanie opublikowane w Journal of Physiological Anthropology zbadało wpływ zielonej i białej herbaty oraz spożycia wody na poziom stresu u 18 uczniów. Badanie wykazało, że zarówno zielona, jak i biała herbata zmniejszały poziom stresu, a biała herbata miała jeszcze większy efekt. Konieczne są większe badania, aby potwierdzić tę możliwą korzyść zdrowotną.
Zielona herbata może również mieć działanie przeciwartretyczne poprzez tłumienie ogólnego stanu zapalnego.
5) Liściaste rośliny
Ludzie często identyfikują jarmuż, szpinak, boćwinę szwajcarską, buraki i kapustę liściastą jako superfoods. Te pokarmy są bogate w witaminy A, C, E i K oraz wiele witamin z grupy B. Liściaste warzywa zawierają również mnóstwo karotenoidów, żelaza, magnezu, potasu i wapnia.
Jedna filiżanka zmiksowanego jarmużu dostarcza 550 mikrogramów (mcg) witaminy K, co odpowiada ponad 680 procentom dziennego zapotrzebowania człowieka. Jarmuż i inne zielone warzywa liściaste są bogate w błonnik który pomaga zapobiegać zaparciom i wspierają regularność wypróżnień. Zapewniają zdrowie przewodowi pokarmowemu.
6) Łosoś
Wysoka zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 w łososiu i innych tłustych rybach, takich jak pstrąg i śledź, może zmniejszyć ryzyko nieprawidłowego bicia serca, obniżyć poziom cholesterolu i spowolnić wzrost blaszki miażdżycowej.
7) Gorzka czekolada
Badania wykazały, że ciemna czekolada jest bogata w flawonoidy. Flawonoidy wykazują działanie przeciwutleniające, zapobiegają chorobie niedokrwiennej serca i niektórym rodzajom raka oraz wzmacniają układ odpornościowy.
Składnikiem czekolady szczególnie odpowiedzialnym za te korzyści jest kakao w proszku. Producenci czerpią je z ziaren kakaowca. Pamiętaj, że czekolada może zawierać dodatkowe składniki, takie jak cukier, który może zniweczyć te korzyści.
Jeśli ma się możliwość, to warto zjadać surowe kakao, które ma silniejsze wartości odżywcze.
8) Wino i winogrona
Resweratrol, polifenol znajdujący się w winie, który uczynił je słynnym „zdrowym dla serca”, jest obecny w skórkach czerwonych winogron.
Kilka badań wykazało, że resweratrol może chronić przed neuropatią cukrzycową i retinopatią. Są to stany spowodowane źle kontrolowaną cukrzycą, w której wzrok jest poważnie upośledzony.
Jedno badanie z 2013 roku wykazało, że zmniejsza skutki zmian nerwowych i uszkodzeń związanych z neuropatią cukrzycową.
Naukowcy odkryli również, że resweratrol jest korzystny w leczeniu choroby Alzheimera, łagodzi uderzenia gorąca i wahania nastroju związane z menopauzą oraz poprawia kontrolę poziomu glukozy we krwi. Jednak nadal potrzebne są duże badania z udziałem ludzi, aby potwierdzić te ustalenia.
Inny flawonoid występujący w winogronach, kwercetyna, jest naturalnym środkiem przeciwzapalnym, który wydaje się zmniejszać ryzyko miażdżycy i chronić przed uszkodzeniami powodowanymi przez cholesterol LDL w badaniach na zwierzętach.
Kwercetyna może również mieć działanie przeciwnowotworowe. Jednak konieczne są dalsze badania z udziałem ludzi, zanim naukowcy będą mogli potwierdzić korzyści ponad wszelką wątpliwość.
Chociaż wino zawiera przeciwutleniacze, należy pamiętać, że jedzenie winogron przyniosłoby takie same korzyści wraz z dodatkowym błonnikiem.
Inne superfoods
Superfoods, które zyskują na popularności to:
-
spirulina
-
niebiesko-zielone algi
-
czosnek
-
buraki i sok z buraków
-
kurkuma
-
jęczmień
-
nasiona chia
-
komosa ryżowa
Grzegorz
Po dwóch miesiacach stosowani bee pearl czuję więcej energii do życia i jak na razie nie choruję a co chwilę mnie zawsze cały rok katar łapał bo pracuję jeżdżąc chłodziarką